Στεάτιο:
Τα στεάτια είναι κιτρινωπές εναποθέσεις λίπους και πρωτεϊνών στον επιπεφυκότα, (τον άσπρο χιτώνα του ματιού), κοντά στο όριό του με τον κερατοειδή.
Πρόκειται για αλλοιώσεις αρκετά συνηθισμένες, ιδίως στις μεγαλύτερες ηλικίες, που εμφανίζονται μετά από μακροχρόνια έκθεση στον ήλιο ή χρόνιο ερεθισμό από τον αέρα και τη σκόνη.
Γενικά δεν δημιουργούν προβλήματα και δεν χρειάζονται θεραπεία. Επειδή όμως η δακρυϊκή στιβάδα στην περιοχή του στεατίου είναι ασταθής, μπορεί να συστηθεί η περιοδική χρήση ενός κολλυρίου τεχνητών δακρύων ως λιπαντικό.
Πολύ σπάνια τα στεάτια μπορεί να δημιουργήσουν δυσανεξία στους υδρόφιλους μαλακούς φακούς επαφής, ενώ λόγω της διάτασης των αγγείων του επιπεφυκότα το μάτι φαίνεται κόκκινο και ορισμένοι ασθενείς μπορεί να παραπονεθούν για αντιαισθητική εμφάνιση.
Πτερύγιο:
Το πτερύγιο είναι ένα τριγωνικό στρώμα ινοαγγειακού ιστού, το οποίο εισδύει στον κερατοειδή (μη φυσιολογική ανάπτυξη ιστού).
Εμφανίζεται συνήθως στην έσω γωνία του ματιού (ρινικά) και εμποδίζει την όραση (σαν αίσθηση ξένου σώματος) καλύπτοντας τον άσπρο (σκληρό) χιτώνα του ματιού.
Αναπτύσσεται αργά και όταν μεγαλώσει, εκτός από την αντιαισθητική του πλευρά, μπορεί να δημιουργήσει και προβλήματα στην όραση, (π.χ. αστιγματισμό).
Ποια είναι τα κυριότερα αίτια;
Δεν έχουν εξακριβωθεί πλήρως οι αιτίες που προκαλούν το πτερύγιο. Ωστόσο αυτή η εκφυλιστική αλλοίωση του επιπεφυκότα οφείλεται κυρίως σε αυξημένη έκθεση στον ήλιο (υπεριώδης ακτινοβολία), στην ξηρασία και στη σκόνη.
Τα κυριότερα συμπτώματα είναι:
- Αίσθηση ξένου σώματος και ενοχλήσεις
- Ερυθρότητα
- Κνησμός
- Αστιγματισμός
- Επικάλυψη οπτικού άξονα (σε προχωρημένο στάδιο)
- Κερατοειδικές παραμορφώσεις (σε προχωρημένο στάδιο)
Αντιμετώπιση και θεραπεία:
Το πτερύγιο αντιμετωπίζεται ως εξής:
- τοπικά:με χρήση ειδικών κολλυρίων και αλοιφών (αντιμετώπιση φλεγμονής)
- χειρουργικά: η χειρουργική αφαίρεση ενδείκνυται είτε για κοσμητικούς λόγους (αν το πτερύγιο είναι μεγάλο, επεκτείνεται ή προκαλεί δυσμορφία), είτε σε περιπτώσεις που απειλείται ο οπτικός άξονας με εξασθένιση της όρασης.
Σημειώνεται πως παρά τη σωστή χειρουργική αφαίρεση, το πτερύγιο είναι εφικτό να υποτροπιάσει κυρίως σε άτομα νεαρής ηλικίας.